Jaspers King William's Test 2022
“Honderdvijftigmaal dank. Wat was het weer verschrikkelijk”. Zo luidde een van de reacties op deze JKWT. Een andere inzender schreef: “Wat heb ik weer een plezier beleefd aan de JKWT. Het allerleukste nog is het gevoel als je de puzzel opzoekt bij Jaspers, ergens half december, en je ogen gaan over al die nieuwe, onbekende rubrieken. En dan weet je dat de pret kan beginnen.” Een puzzelaar merkte op: “Heb weer half Europa, delen van Nederland en al dan niet recente geschiedenis bekeken, gelezen en gezien. En zoals altijd nieuwe kennis opgedaan (of die nou wel of niet tot het goede antwoord leidde doet er dan niet meer toe).” Ook werd de JKWT het beste ‘medicijn’ tijdens de feestdagen genoemd!
Deze editie kende weer een breed scala aan onderwerpen. Zelfs enige scheikundige kennis kwam ditmaal goed van pas. Maar ook thema’s als geschiedenis, film, literatuur, geografie en sport waren weer vertegenwoordigd. Een team schreef: “Wij houden ook heel erg van de smakelijke historische hapjes die ons worden opgediend in de zoektocht naar antwoorden. Daarnaast werden wij erg vrolijk van de ‘rijmende’ categorieën over de M-en en over Emmen.”
Diverse nieuwe puzzelaars vonden hun weg naar de puzzel en wisten vaak genoeg antwoorden bijeen te sprokkelen om mee te kunnen dingen naar een prijs. Een ervarener puzzelaar merkte nog op: “Maar wat was het fijn om bij al het geploeter er op te kunnen vertrouwen dat de opdrachten altijd kloppen en dat alles er met een reden staat zoals het er staat.”
In vogelvlucht een aantal rubrieken.
Bij de mythische utopieën van rubriek 2 gingen enkele inzenders letterlijk de mist in. Bij 2.9 werd gedacht aan Hy-Brasil, een spookeiland ten westen van Ierland, in mist gehuld en slechts om de zeven jaar te zien, en ook aan Rivendel, in ‘The Lord of the Rings’ een woonplek van elfen achter de Misty Mountains. Eerstgenoemd antwoord was echter niet paradijselijk; het tweede was niet legendarisch, maar uit een roman. Dat laatste gold ook voor Utopia bij 2.1 en Shangri-La bij 2.7. Leuk gevonden was wel ‘Aslan’s Country’ bij 2.3, dat alleen toegankelijk was voor kinderen. Alleen eet niet elk kind pap.
Bij rubriek 3 was het krokante visje voor een van de puzzelaars lang onvindbaar, tot hij even een snelle maaltijd wilde klaarmaken en het antwoord toen letterlijk uit zijn vriezer trok… Overigens moesten we hier streng zijn: we vroegen nadrukkelijk naar de eigenschap bij ‘extra’. Alleen het merk noemen was onvoldoende.
Ook bij rubriek 4 over de letter M wist men veelal de juiste antwoorden te vinden. Wel vulden vijf puzzelaars bij 4.9 M’Steel als antwoord in, maar we zochten hier een iconisch product, geen iconisch merk. Origineel gevonden was ook dit antwoord bij 4.2 (‘Cool! Leuke klank. Simpel.’): mmmmmm….
Lastiger was rubriek 5. Ook al bleek snel dat het ging om artiesten met ‘Saint’ in de achternaam, toch was het vinden van de juiste soms een ‘heidens’ karwei. Bij 5.1 had iemand Marnix van Sint-Aldegonde, wellicht omdat de melodie van diens Wilhelmus ontleend is aan een Frans spotlied? Mooi gevonden waren ook twee alternatieve antwoorden bij 5.6. Helaas zochten we niet Abbé de Saint-Pierre, die in 1713 schreef over een blijvende vrede in Europa, en ook niet Liliane Saint-Pierre, die in 1987 meedeed met het Eurovisie Songfestival met het lied ‘Soldiers of love’ (“Geen kogels meer, alle wapens neer”). Essentieel was de term ‘universeel’, wél te horen in het juiste antwoord.
Bij rubriek 6 kwamen nog enkele onverwachte antwoorden aangevlinderd. Zo noemden vijf puzzelaars bij 6.3 Rinze Douma. Ook een verzetsman, maar het documentatiecentrum van de VU dat zijn familiearchief nu bewaart, is niet ‘monumentaal’. Verder vulden 14 inzenders bij 6.7 Jaap Rensen in. Nu voerde hij als directeur in het Noorder Dierenpark tal van vernieuwingen door, maar wij zochten de bedenker van een duidelijke noviteit op woongebied.
De geluiden van rubriek 7 vormden voor sommige puzzelaars een valse noot. Een inzendster schreef dat ze vol goede moed aan deze rubriek begon. “Maar na een half uurtje luisteren en vele opgefokte PFFF-momentjes, kwam mijn man naast mij staan. Verwilderd, geïrriteerd, verbijsterd vroeg hij: ‘Serieus? is dit de bedoeling?’ We hebben gegierd van het lachen.”
Een team uit Utrecht was erg blij met de keuze voor hun Utrechtse paus Adrianus VI als onderwerp voor rubriek 8. Een puzzelaarster peinsde zich suf over dat ‘vastberaden’ beeld bij 8.2, terwijl haar vriend nietsvermoedend naar een documentaire over ‘onze’ paus Adrianus VI keek. Vanuit een ooghoek zag ze plots een beeld aan een haven, en riep dat hij de tv op pauze moest zetten. Toen was het snel gepiept. Een antwoord dat geregeld bij 8.4 opdook, was ‘baard afscheren’. Dit is echter een omschrijving en niet het bedoelde begrip. Origineel gevonden was de link die iemand legde met Breda, woonplaats van de in 2022 overleden Pierre Kartner (alias Vader Abraham). Het meest ‘fantastisch’ was zijn antwoord bij 8.9: het boek ‘De moord op Marietje Kessels’, dat de conclusies onderschreef van een ander boek over deze moord door Ed Schilders. Marietje werd weliswaar in Tilburg vermoord, maar ligt begraven aan… de Bredaseweg!
Velen waren blij met de hommage aan Remco Campert bij rubriek 10. Iemand schreef: “Ik vond 'm meteen verrukkulluk, en kwam er deze week pas achter dat ook de titel perfect past.”
De meeste foute antwoorden kwamen ditmaal binnen in rubriek 11. Daar werd bij vraag 11.3 op grote schaal gekozen voor Gellert Grindelwald in plaats van Donald Trump.
De landenrubriek was ditmaal gewijd aan Roemenië (rubriek 12). Hoeveel voor velen de perfecte 10 van Nadia Comaneci (12.10) hier de sleutel vormde, wist niet iedereen het land te kraken. Iemand meende dat de echo iets te maken had met wederkerigheid, en kwam met origineel gevonden antwoorden als jojo (12.6) en Heintje Davids (12.7). Twee anderen legden bij 12.9 een link met het verhaal van Pinocchio, die bij iedere leugen een lange neus kreeg.
In rubriek 14 hadden veel inzenders bij vraag 14.6 Renate Groenewold. Wij konden geen bron achterhalen om dit antwoord te verifiëren, dus vroegen we Renate zelf om een reactie. Zij deed inderdaad voor belangrijke wedstrijden nieuwe veters in haar schaatsen, maar bestempelde dit zelf niet als bijgeloof. Overigens kwamen hier nog drie schaatssters voorbij: Suzanne Schulting, Christine Aaftink en Marianne Timmer. Bij deze rubriek bleek het online best ploeteren. Daarom was een puzzelaarster erg trots toen ze in een boek van de bieb analoog het juiste antwoord bij 14.6 vond.
Tot slot werden in rubriek 15 bij vraag 15.1 enkele alternatieve kandidaten genoemd die in 2022 een plein naar zich vernoemd kregen: Jules Deelder, Abdelhak Nouri en Rik de Saedeleer. In combinatie met het ‘O-o’ in de omschrijving was er echter alleen een rasechte Hagenees die hiervoor in aanmerking kwam. Origineel gevonden was een antwoord bij 15.8: het schilderij ‘Huis te Riviere’, dat voor een tentoonstelling in het Stedelijk Museum Schiedam grondig werd gerestaureerd. En voor de slotvraag (15.10) prakkiseerde een inzendster zich dagenlang suf zonder dat ze iets wist te bedenken. “Totdat ik op een ochtend om vijf uur wakker werd met ‘YES: De Pakjesboot!’ Het sinterklaasjournaal!”
De Makers lazen tijdens de puzzel aandachtig mee met jullie vorderingen, maar zijn alweer druk bezig met JKWT 2023. Uit de reacties bleek dat veel puzzelaars bijna niet kunnen wachten tot de volgende editie!
De prijswinnaars van deze JKWT:
Hoofdprijs (cadeaubon van 100 euro): Monique Blaauw-Koops (150 punten)
1e prijs (cadeaubon van 50 euro): Jan van Toorn (149 punten)
2e prijs (cadeaubon van 40 euro): Douwien Nieuwenhuis (149 punten)
3e prijs (cadeaubon van 25 euro): Els de Brouwer (149 punten)
Bij gelijk aantal punten heeft het lot de volgorde bepaald.
De overige prijzen werden verloot onder alle inzenders met minimaal 35 antwoorden goed.
Boeken:
- Ernst van Gerven
- George Sinnema
De boeken zijn beschikbaar gesteld door Uitgeverij Vantilt.
Cadeaubon 15 euro:
- Nannie Nieland
- Loes van der Vleuten
- Joop Barends
- Nynke Spreen Brouwer
- Marjolein Mieras