Gronings Duogram 11
Podcast over dialecten:
https://pers.omroepmax.nl/ode-aan-dialect-in-nieuwe-podcastserie-het-dialectenbureau-van-omroep-max/
De boekenbonnen zijn gewonnen door:
Ph. en E.J. van de Kraats uit Heemstede (17,50 Euro)
Gerda Groen- Koopal uit Rotterdam (12,50 Euro)
Van harte gefeliciteerd.
Tussen [ ] is fout.
Ik heb hieronder alleen de Groningse betekenissen weergegeven.
Voor de Nederlandse betekenissen zie Van Dale of https://www.ensie.nl/
WoordWaark staat altijd standaard op “Reker”, maar met “Selecteer alles” zijn er meer woorden te vinden. Alleen de woorden onder Reker zijn volgens de juiste spellingregels.
FREEK JAN GEORG DE JONGE
1. Schenk wat onbeschadigd is! (4)
GEEF
Geef= gaaf.
2. Onaangenaam wezen (van Tolkien) (3)
ORK
Ork= onaangenaam persoon.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Ork_(Tolkien)
[nork 1x] [ira 1x]
3. Duitser die over het land gaat (4)
POEP
Poep= Duitser.
(Waarschijnlijk een verbastering van het Duitse woord Bube.)
Aan het eind van de oorlog kreeg PTT voor Groningers de bijbetekenis: Poepen trekken terug.)
[boer 1x]
4. Hoeveelheid snoep voor een paard om te eten (4)
REEP
Reep= ruif.
[beet 1x]
5. Stuk hout (4)
STOK
Stok= stuk.
6. Kleine hoeveelheid (knol) (6)
BIETJE
Een kleine hoeveelheid (GR)
Een kleine hoeveelheid knol (NL)
[beetje 17x]
7. Dokter in Duckstad (4)
KWAK
Kwak= dokter (schertsend)
8. Italiaans paard (5)
INTER
Inter= eenjarig paard.
De Italiaanse voetbalclub Inter Milan.
[enter 1x]
9. Deze familie van 4 is er weer (4)
TROG
Trog= terug.
[gort 1x] [tuig 1x] [trug 1x]
10. Krijgt een hond op zijn brood (4)
KEES
Kees= kaas.
11. Koude heks (3)
KOL
Kòl= kou(de)
12. Europeaan die familie van 3 is (3)
IER
Ier= gier.
13. Heel erg verleden tijd (9)
VERVLOGEN
Vervlogen= zeer.
14. Bij deze kachels kun je het wel uithouden (7)
HAARDEN
Haarden= uithouden.
15. God van het toilet (4)
DEUS
Deus= toilet.
16. Draagmogelijkheid van een plank over een sloot (3)
JUK
Juk= bruggetje zonder leuning.
[jak 1x]
17. Persoonlijke aanmoediging (3)
DOE
Doe= jij.
Gebiedende wijs van doen, dus een aanmoediging.
Het woord “toe” is ook te vinden als je iets verder doorzoekt, ik heb het ook goed gerekend. (13x)
Zie Woordwaark en klik op “Selecteer Alles”
Wel is het zo dat “toe” niet meer klopt met de nieuwste spellingregels van het Gronings.
We schrijven nu gewoon ”doe”, maar soms wordt het wel uitgesproken als “toe”.
In het verleden waren er geen regels en schreef iedereen de woorden zoals ze klonken, fonetisch dus. De laatste spelling van het Gronings vind je onder de knop: Reker.
Zie ook deze link:
http://www.groningsonline.nl/Content/Spellingregels%20van%20het%20Gronings.pdf
[joe 5x] [hoe 1x]
18. Insect dat heel dun is (7)
VLINDER
Vlinder= flinter.
[flinter 1x]
19. Hij staat garant voor een state (4)
BORG
Börg= burcht.
20. Destijds in de tuin (4)
TOEN
Toen= tuin.