Eclectogram 62

Beste puzzelvrienden,
Dank voor jullie inspanningen om deze puzzel op te lossen. Meestal leidden ze tot een bevredigend resultaat. Uit de beschrijving van de bewandelde wegen naar het einddoel – altijd leuk en leerzaam om te lezen – kon ik opmaken waar de hobbels lagen. Iets heel kleins bleek het grootste struikelblok: het majoranadeeltje. Dit subatomaire deeltje draagt de naam van de Italiaanse natuurkundige Ettore Majorana. In de week waarin ik dit Eclectogram maakte, hoorde ik het ergens noemen, in een quiz, geloof ik. Omdat ik het mooi vond klinken, besloot ik het in mijn puzzel op te nemen. Op mijn verzoek heeft de huispuzzelmanager het woord ‘kruimeltje’ zo klein mogelijk gemaakt. Gelukkig werd dit ‘naar majoraan geurende’ fermion uiteindelijk door bijna iedereen gevonden. H9 daarentegen werd vaak niet doorzien. In de omschrijving wordt verwezen naar twee uitdrukkingen: ‘hoogmoed komt voor de val’ en ‘na de val de buil’. Het antwoord is dus val en niet ram of aap, al kan een ram een buil veroorzaken en klopt een aap zich ook wel op de borst. Als antoniem van de stinkende gouwe (H29) dachten sommige oplossers aan een welriekend riooltje. Dat is wel een grappige variant, maar ik bedoelde toch echt het bloempje met de lieflijke geur. Bij H19 zag ik soms klap in plaats van klop. Dat heb ik niet goed gerekend, want een klap is wel een slag, maar alleen in het meervoud ook slaag.

Idealiter was het diagram zo ingevuld:
Horizontaal:
2 majoranadeeltje – zie hierboven
8 van – in de Van Dale staat als 45e (!) betekenis van dit voorzetsel: bij wijze van adellijke titel
9 val – zie hierboven
11 spionagevliegtuig – verwijzing naar James Bond; kist = vliegtuig
15 stroop
16 op rozen gaan – gelukkig zijn, voorspoed ervaren enz.
18 kwar – misvormde vrucht; anagram van wrak
19 klop – slag of slaag; als je klop krijgt, verlies je dik
20 Noë – Noach, die de ark bouwde omdat er een zondvloed zou komen
21 spookachtig
24 toompje – ’t oompje (familielid); toompje = stukje huid dat de voorhuid met eikel verbindt
25 noch – en ook niet
26 bang – harde klap (klanknabootsend woord); angstig
27 nat – nat gaan = verliezen
28 st – afkorting van sint; aanmaning tot stilte
29 welriekend viooltje – ruikt heerlijk, in tegenstelling tot de stinkende gouwe, een plant uit de papaverfamilie
30 dasspeld
31 aeneasrat – Aeneas is een mythologische figuur. Na zijn vlucht uit Troje kwam hij na veel omzwervingen terecht in Latium, waar zijn nakomelingen Rome stichtten. De aeneasrat is een kleine buidelrat.
32 ark – zie H20
33 gierst – net als gerst een graansoort
34 match – wedstrijd; in het Engels ook een lucifer
36 sport – tree; lichaamsbeweging
38 rad
40 abus
41 rompkabinet
44 bijna – wordt na verwisseling van de lettergrepen nabij
46 olm – boom; grotsalamander
48 trainingswandeltochten
51 matje – verwijzing naar ‘op het matje roepen’
52 septemberkoning – vaste plat met vetachtig blauwgroen blad

Verticaal:
1 kantelpunt
3 Jisp – dorp in de gemeente Wormerland; JISP = Jabber IconSet Package, een bestandsformaat voor pictogrampakketten
4 ruigpootarend – verwijzing naar afbeeldingen van duivels met hoorntjes en harige (bokken)poten
5 ara – soort papegaai; het woord is een palindroom
6 taipan – soort koraalslang; rijmt op Taiwan
7 egge – landbouwwerktuig; het woord is een palindroom
8 vuurwapengevaarlijk
10 pomp – ‘loop naar de pomp’ is ongeveer hetzelfde als ‘loop naar de Mokerhei’
12 noodaggregaat – biedt uitkomst wanneer de stroom uitvalt
13 geen hoge dunk hebben
14 gerechtelijke dwaling – dwalen = dolen; zinspeling op gerechtshof
17 normaalkaars – oude eenheid van lichtsterkte
21 schuldpost
22 Italiaans – verwijzing naar een openingsvariant in het schaakspel
23 go – bordspel; volume-eenheid
28 stadsgracht – behalve een kledingstuk is een vest of veste ook een gracht als verdedigingswerk
29 wasresultaat – goed ook in de zin van wasgoed
35 appelsap – verwijzing naar ‘een appeltje voor de dorst’
37 poe – tussenwerpsel om een gevoel van verbazing weer te geven; Edgar Allan Poe schreef angstaanjagende verhalen
39 kolenas – werd opgevangen in de asla van een kolenkachel en in de winter uitgestrooid tegen gladheid
42 Nineve – stad die verwoest dreigde te worden wegens afgoderij (zie bv. Matteüs 12:41)
43 toktok – klank- en gebaar nabootsend woord
45 bonte – verwijzing naar ‘bonte avond’ en ‘de bonte hond’
47 Mâcon – stad in het oosten van Frankrijk, Macron, de naam van de president van Frankrijk, past ‘r net niet in.
49 are – oppervlaktemaat; persoonsvorm van ‘to be’
50 ton – 1000 kg; Ton is een jongensnaam

Rest mij de schone taak de prijswinnaars te noemen.
De e-card van € 17,50 is gewonnen door Nan Ünsal uit ’s-Gravenhage
en de bon van € 12,50 gaat naar Ida Muller uit Castricum.
Het boek – Swipen voor een kwarrel (‘horend’ bij H18) – zal ik sturen naar
Els Bouthoorn in Alphen aan den Rijn.

Graag tot een volgende keer,

Nannie