Mini Zomer Crypto 5

HORIZONTAAL:
H1 Poep aan je schoen. (8); SCHIJTHAK
H9 Daarvan gaan er veel in een bordeel. (3); BIL (WIP, PIK en LID zijn in deze puzzel niet goed)
De uitdrukking 'van bil gaan' betekent volgens DvD14 'coïre' (= geslachtsgemeenschap hebben).
H10 Hé, daar heb je Frans! (5); VOILA (VOICI is in deze puzzel niet goed)
DvD14[2]: daar heb je… [dus niet: hier heb je…]
H11 Maatstaf. (5); BATON
Een staf om de maat mee aan te geven; dirigeerstokje.
H13 Zzz. (7); BIJSLAAP
DvD14: zzz = klanknabootsing van een zoemend geluid, m.n. van bijen.
In geschreven tekst(ballonnetjes) wordt 'zzz' gebruikt om aan te geven dat iemand ligt te slapen.
H16 Beleg voor op eekhoorntjesbrood. (9); EIKELKAAS
Beleg voor op brood = kaas
Eekhoorntjes eten eikels
H17 Kunstvorm om langere tijd bij stil te staan (6+10); LEVEND STANDBEELD
H19 Daarin kan een ieder kort lezen over de verplaatste druk. (2); OB
Volgens DvD14 is 'ob' (geen puntjes ertussen!) o.a. de afkorting van openbare bibliotheek (daarin
kan een ieder kort lezen) en van omzetbelasting (omzetten = verplaatsen; belasting = druk).
H21 Ertoe. (6); DAARNA
Cryptoniem: Daar = er; na = toe.
H22 Op papier is dat linksachter. (5); VERSO (VERSA is in deze puzzel niet goed)
DvD14[1]: op de achterzijde van een blad.
DvD14[2]: linkerpagina.
H23 Zie rebus 1 [beroep]. (8); KAPITEIN
Op het plaatje staat een kruis door Irak (= niet Irak); maar r=p, dus niet Ipak; De pijl geeft aan dat het
geheel van rechts naar links moet worden gelezen: niet Ipak O kapitein.
H24 Drank die tevoorschijn wordt getrokken. (4); BIER
Namelijk door de hendel van de tap naar u toe te trekken! Aldus wordt het bier letterlijk uit het vat
tevoorschijn getrokken.
H25 Als u er bent, is de puzzel eerder af dan u dacht. (2); AL
Vaste uitdrukking: er al zijn (hé, ik ben er al.).
H26 Een noodstop gemaakt, maar toch in een slip geraakt. (8); REMSPOOR
DvD14: zichtbaar spoor van poep in een onderbroek (slip).
Ook nog: noodstop (stoppen wegens hoge nood, aandrang) en in een slip raken (grip op het wegdek
verliezen).
H28 Medicijnen tegen de jeuk. (12); KRABCOCKTAIL
Krabben tegen de jeuk.
Volgens DvD14 is een cocktail o.a. een geneesmiddel dat uit een aantal stoffen is samengesteld.
H30 Die hangen in een leeg magazijn (11+6); OPGESCHOTEN KNAPEN
Opgeschoten knapen: vglk. hangjongeren.
Opgeschoten: een leeg magazijn omdat er geen kogels meer inzitten.
Knapen: kleerhangers.
H32 Die raakt verstrooid van het vele roken. (2); AS
H34 Amsterdams uitgaansgebied (2+3); DE PIJP
Uitdrukking: de pijp uit gaan (komen te overlijden).
De Pijp is een wijk in Amsterdam.
H36 Bisschopsrok. (4); TUTU
Zuid-Afrikaanse bisschop: Desmond Tutu.
Een tutu is een balletrokje.
H39 Het achtereind van een varken. (10); BAGGERAARS
Varkens liggen graag in de modder (bagger).
Achtereind = aars.
H42 Zie foto 1. (6); BAKVIS
Op de foto ziet u een grote vis in een bak O bakvis.
DvD14 geeft bij 'bakvis': meisje tussen de 14 en de 17.
H45 Verre familie van de luistervink. (7); AMADINE
Amadine: Australische prachtvink.
Luister = pracht.
Verre familie slaat behalve op Australië ook op de extra gedachtesprong die moet worden gemaakt.
H47 H47+V91. Zo lang geleden dat het niet meer uitkomt. ((2)+5); TE
Onpas = niet recent (geleden).
Te onpas is dan lang geleden.
DvD14: te onpas = ongelegen (van schikken, uitkomen).
H48 H48+V65. Vrolijk gevolg van een kapot scherm. ((3)+8+2+4); HET
(Zonne)scherm dus. Misschien niet bij huizen met een gunstige ligging, maar als hier het scherm niet
meer naar beneden kan, dan schijnt het zonnetje in huis!
Uitdrukking: het zonnetje in huis zijn = er vrolijkheid brengen.
H49 Gesmolten schepijs. (8); SPAWATER (SMELTZEE is in deze puzzel niet goed)
Schep = spa.
Gesmolten ijs = water.
H50 Zie foto 2. (9); KLOPJACHT
Op de foto is de ABN-Amro 1 te zien, het zeiljacht dat onlangs Volvo Ocean Race won.
DvD14 geeft bij 'kloppen' o.a. verslaan (iem. kloppen; hij werd op de meet met een banddikte
geklopt). Een jacht dat alle andere klopt(e) is een klopjacht.
DvD14 geeft bij 'klopjacht': drijfjacht (dieren bijeendrijven), razzia.
H51 Zoet water. (6); RUWSAP
Ruwsap = het uit suikerriet of - bieten verkregen sap waarin de suiker is opgelost.
H52 (Geen) gaaf geluid. (3); WOW
DvD14[1]: storend geluid, veroorzaakt door de langzaam draaiende delen van een opname- of
afspeelapparaat.
DvD14[2]: uitroep van bewondering (wow, wat een puzzel!), syn. wauw, gaaf.
H53 Vuurwerkbedrijf. (6); KLAPBV
DvD14: besloten vennootschap, opgezet om een frauduleus faillissement te organiseren.
H55 Gevolg van zinloos geweld in het café (12+4); DOODGESLAGEN BIER
Doodgeslagen bier = bier waarvan de schuimkraag na het tappen helemaal is verdwenen (vaak door
een ongeschikt glas).
H58 Zelfmoordcommando. (5); STERF
Verwensing: 'Sterf!' (Val dood! Barst!)
'Commando' vanwege de gebiedende wijs.
H59 Trekvogel. (7); SOEPKIP
Een kip (vogel) om soep van te trekken.
H60 Periode waarbinnen de wedstrijd plaatsvindt. (4); KRIJT
DvD14[1]: jongste periode van het mesozoïcum.
DvD14[2]: afgeperkte ruimte waarbinnen een wedstrijd plaatsvindt.
H62 Zie rebus 2 [beroep]. (9); UITVINDER
In het vak staat boven de V een pijl die naar buiten (het vak) wijst en buiten het vak staat een R met
een pijl die naar binnen wijst: uit v, in de r O uitvinder.
H65 Geven aan wie de onderliggende persoon is. (6); ZERKEN
Zerk = (m.n.) deksteen op een graf.
H66 Bekeurd wegens rijden onder invloed (2+2+3+10); OP DE BON GESLINGERD
Uitdrukking: op de bon slingeren = bekeuren.
Met alcohol op slingert een bestuurder over de weg.
H69 Familie van het waterpeilglas. (3); NAP
Glas S nap (drinkgerei).
Waterpeil O Normaal Amsterdams Peil (NAP); gemiddelde waterhoogte bij Amsterdam.
[een waterpeilglas is overigens een instrument om het waterpeil in een stoomketel aan te geven]
H71 Handigheidje van een kapper die z'n schaar kwijt is (3+3+7+7); MET ZIJN VINGERS KNIPPEN
H74 Brengen uiteindelijk begrip op voor de invloed van andere talen. (5); ISMES of ISMEN
DvD14[1]: -isme = achtervoegsel ('uiteindelijk') waarmee begrippen worden gevormd van zelfstandige
of bijvoeglijke naamwoorden of eigennamen en die betekenen 'geheel van opvattingen', 'systeem
m.b.t. het in het grondwoord bedoelde'.
DvD14[2]: -isme = achtervoegsel waarmee van de namen van talen woorden worden gevormd die
betekenen 'element dat uit de door het grondwoord bepaalde taal in het Nederlands is overgenomen
(germanisme, anglicisme).
H75 Daarbij kruip ik in mijn schild. (2); ME
Ik = me.
DvD14[2]: ME = mobiele eenheid (agenten met wapenstok en schild om achter te schuilen).
H76 Winkelwagen. (3); SRV
Jammer genoeg staat dit woord niet (meer?) in de laatste Van Dale. Google kent het natuurlijk nog
wel. De SRV(-wagen) is een supermarktje op wielen. Een rijdende winkel dus. Hij bestaat overigens
nog steeds (http://henk.organiseert.nl/homepage/show/pagina.php?paginaid=155664). [Leve de man
van de SRV, van je hiep hiep hiep hoeree!]
H78 Een kopje kleiner maken. (10); SMELTKROES
H80 Zusje van de houtschaaf. (8); KRULTANG
Vglk: (hout)krullen bij het schaven.
H81 Oud geld. (2); FL
H82 Daarmee maakt men vloeiende bewegingen. (4); INKT
Zie foto 3. (4); GENT
Op de (vermoedelijk gephotoshopte) foto is een halve dirigent te zien. Een gent dus (of een diri, uit 's
mans oogpunt, maar dat woord bestaat niet).
DvD14 geeft bij 'gent': mannetjesgans.
H84 Licht boven het hoofd, niet op het hoofd. (12); HALOGEENSPOT
Een halo is o.a. een lichtkring boven het hoofd van een engel of een heilige.
Een spot(light) is een lichtbundel gericht op het hoofd (van bovenaf).
Dus: Halo, geen spot.
H86 Zie foto 4. (10); ZONNEWIJZER
Op de foto staat een jongen die naar de (ondergaande) zon wijst O zonnewijzer.
DvD14 geeft bij 'zonnewijzer': tijdmeetinstrument (gnomon).
H87 Overlegger. (4); KNIE
Uitdrukking: iemand over de knie leggen.
H89 Algemeen gebruikt woord. (8); GENONIEM
Paradox: 'genoniem' wordt bepaald niet algemeen gebruikt! Kende of gebruikte u het? Ik niet..
Genoniem: algemeen soortwoord dat voor een algemeenheid van begrippen wordt gebezigd [wellicht
is een voorbeeld duidelijker: 'doen' is een genoniem voor o.a. 'bedrijven', 'verrichten', 'plegen'].
H90 Boodschappentas. (5); STOMA
Stoma = Op het lichaam gedragen tas voor opvang van grote of kleine boodschappen (in de zin van
ontlasting of urine).
H93 Kunt u (mee) oplopen tijdens Zomercarnaval. (10); ZONNESTEEK
Een zonnesteek oplopen.
Prins Carnaval draagt een steek (soort hoofddeksel).
H95 Lekker hapje voor een ijzervreter. (4); BOUT
DvD14[1]: metalen staaf.
DvD14[13]: voor- of achterpoot van een geslacht stuk vee.
Een lekker boutje = een lekker hapje.
H97 Met dat kledingstuk blijft alleen een eikel rondlopen (7+5); SPAANSE KRAAG
Spaanse kraag = parafimose: vorm van fimose (voorhuidsvernauwing) waarbij de eikel ingeklemd is
door een te nauwe voorhuid.
Kledingstuk = (Spaanse) kraag.
H98 Windowshopping. (11); WEBWINKELEN
DvD14: via internetwinkels producten bekijken, kopen; winkelen op het world wide web.
Zelfs de mensen die geen Windows draaien op hun pc (maar bijvoorbeeld Linux) zullen in hun
browser 'windows' (raampjes) krijgen bij het surfen.
Deze kwam overigens van Lautje.
H99 Hij mag dan Joods zijn, hij betaalt wel de helft. (3); SAM
DvD14: stereotiepe Jood die in moppen wordt opgevoerd.
Uitdrukking: samsam doen (allebei de helft betalen).
H100 Rijexamen. (5); OPRIT
Uitdrukking: op moeten voor een rijexamen (Wanneer moet je op (voor je rijexamen)?).
VERTICAAL:
V2 Staatsgerecht. (5); CHILI
V3 Hard water. (2); IJS
V4 Kamervogel die graag de aanval kiest. (5); HAVIK
DvD14[1]: roofvogel.
DvD14[3]: voorstander van agressieve politiek (vandaar: kamervogel).
V5 Daarmee kunt u een rekening openen. (14); KWITANTIELOPER
Loper = sleutel.
V6 Fax. (8); RATELAAR
Kantooruitdrukking: de fax begint te ratelen c.q. stond de hele dag te ratelen.
Google geeft meer dan 500 pagina's op de combinatie.
V7 Het achtereind van een varken. (11); BLUBBERKONT of SLOBBERKONT
Varkens liggen graag in de modder (blubber).
Achtereind = kont.
Hoewel blubberkont (nog) niet in Van Dale staat, geeft Google zo'n 350 pagina's. Het wordt
meestens gebruikt om niet al te stevige (dames)billen te duiden. Overigens veelal door die dames
zelf.
Slobberkont staat ook niet in Van Dale, maar Google geeft toch nog 11 pagina's, verdeeld over 4
weblogs. Het wordt gebruikt om een slordig iemand te duiden, of iemand die gulzig drinkt. Ik heb het
goed gerekend omdat 'slobber' volgens Van Dale o.a. ook 'modder' betekent en 'brijachtig
voedermengsels voor dieren (varkens)'.
V8 Die sieraden worden op het voorhoofd gedragen. (6); PARELS
Een parel is een glinsterende zweetdruppel, meestal op het voorhoofd (hij had parels op zijn
voorhoofd).
V12 Aan de top, althans er dicht tegenaan. (5); OPEEN
Aan de top: op één.
Er dicht tegenaan: opeen (= dicht op elkaar). Vglk: opeengepakt.
V13 Ouderwets faxbericht. (10); BRANDBRIEF
Vroeger bevatte een fax een rol thermopapier. De letters werden in dat papier gebrand.
V14 Lid van een studievereniging. (7); LEERPIK
Leren = studeren.
Pik = (mannelijk) lid.
V15 Strijdwijze waarvoor een denktank zeer geschikt is (14+13); PSYCHOLOGISCHE
OORLOGVOERING
V16 Jongen(sachtig). (2 of 1+1); ED
Jongen = Ed.
sachtig = e.d. (= en dergelijke).
V18 Of heb je soms zeep in je oren!? (4); DOVE
Dove is o.a. een bekend zeepmerk.
V20 Daaraan herkent men een Scheveningse drogist. (11); STRANDGAPER
Vroeger (maar ook nu nog soms) hadden drogisterijen een gaper (een figuur met een tulband en een
geopende mond, soms met uitgestoken tong waarop soms een pil ligt) op de gevel hangen.
Het Scheveningse strand.
V21 Fabrieksfluit. (5); DILDO
DvD14[10]: fluit = mannelijk geslachtsdeel.
DvD14: dildo = kunstpenis (godemiché). Een penis dus die in een fabriek is gemaakt.
[een fabrieksfluit is overigens een fluit waarmee in de fabriek of op de werf de lunchpauze werd
aangekondigd of het einde van de werkdag. Van Dale kent het niet, maar Google geeft maar liefst
135 treffers, waaronder een passage van Jan Cremer]
V23 Naamkeuze. (4); KOOS
V27 Die wordt aan flarden gereden. (4); MIST
Vglk: mistflarden over de weg.
V29 Dubbele reservering. (14); BOEKBESPREKING
Boeken = reserveren.
Bespreken = reserveren.
V31 Dat deel van een Engelse straat zit vol kuilen, aldus de roddelpers. (4); GRUB
DvD14[3]: grub = kuil.
Engelse straat = street.
DvD14: Grub Street = aanduiding van de sensatiepers (naar de straatnaam van een oude straat in
Londen (thans Milton Street), waar veel sensatiejournalisten woonden of vertoefden).
V33 Die speelt (niet) in H48. (10); STERACTEUR (SNERTSFEER is in deze puzzel niet goed)
Die speelt in Het zonnetje in huis: zon = ster; een acteur speelt (een rol).
Die speelt niet in Het zonnetje in huis: noch Kraaijkamp sr. noch Kraaijkamp jr. zijn steracteurs.
V35 Redelijk antwoord op Hoest? (1+4); T GAAT (O GOED is in deze puzzel niet goed)
De hoofdletter is niet (geforceerd) weggegelaten. 'Hoest?' is spreektaal voor 'Hoe is het?' (Hoe maakt
u het?). Antwoord: ''t Gaat' (Het gaat) (=redelijk).
V37 Braderie. (9); UITKRAMEN
(Markt)kramen buiten (=uit) de winkel. Meestal in het winkelgebied zelf.
V38 Lullig begin van een wedstrijd. (8); PIKSTART
DvD14: start (bij schaatsen) waarbij de rijder onopgemerkt in of voor het startschot al vertrekt en
zodoende een oneerlijke voorsprong op de tegenstander heeft. Het lullige begin is dus vanuit het
oogpunt van de andere rijder ;-)
Lullig (begin van dit woord en de wedstrijd): pik = lul.
V40 Zie rebus 3 [beroep]. (10); STUKWERKER
De rebus toont een kapotgeslagen wekker; De wekker is stuk O stukwekker; k=r dus: stukwerker.
V41 Zorgt ervoor dat de bladeren door de lucht vliegen. (8); THEEKIST
Kist = vliegtuig.
Thee = (geplukte) bladeren.
V43 Zijn gezichtsuitdrukking is zeer lelijk. (3); AAP
Zegswijze: een gezicht als een aap (= zeer lelijk).
Behalve de uitdrukking óp het gezicht is hier dus ook sprake van een 'gezichtsuitdrukking'.
V44 Dat is Darmok zo te zien niet. (5); VIJAND
Volgens de Engelse Wikipedia is Darmok de titel van een aflevering van Startrek waarin Cpt. Piccard
het moet opnemen tegen een onzichtbare vijand. Toegegeven: er wordt weliswaar niet met zoveel
woorden gezegd dat dat tevens de naam van de onzichtbare vijand is, maar een andere naam wordt
ook niet genoemd.
Darmok maakt overigens Conundra voor JCS.
V46 -·. (6); MORSEN
-· (lang-kort) is in Morse-code het symbool voor de letter n. Morse-n dus.
V52 Aquaplaning. (12); WATERSPINNEN
Aquaplaning: onder invloed van een dunne laag water op het wegdek verliezen de banden hun grip
waardoor de auto begint te tollen (= spinnen). Ook draaien de wielen door zonder dat ze hun kracht
op het wegdek kwijt kunnen (= spinnen).
[waterspinnen zijn overigens insecten of geleedpotigen, daar is Van Dale niet helder in]
V54 Zitvlak. (8); BAKBODEM
Zitten = in de gevangenis verblijven.
Vlak = bodem.
Bakbodem S gevangenisvloer.
V56 Reisje naar Zandvoort aan de Zee (3+4); BAD TRIP
V57 Van de zenuwen niet kunnen slapen. (2); OP
Uitdrukking: op zijn van de zenuwen.
V61 Gingen naar de kroeg. (5); TOGEN
Togen = gingen.
Toog = tapkast.
V63 Om te beginnen wat informatie. (3); INL
Om te beginnen: inl. = afkorting van inleiding (DvD14[2])
Wat informatie: inl. = afkorting van inlichtingen (DvD14[1])
V64 Dat is het voordeel van een batterij ten opzichte van een dynamo. (11); GELIJKSTROOM
Van een batterij heb je gelijk stroom, terwijl een dynamo eerst moet worden aangedreven
(bijvoorbeeld door te trappen).
V65 H48+V65. Vrolijk gevolg van een kapot scherm. (3+(8+2+4)); ZONNETJE IN HUIS
V67 Glijmiddel gebruiken. (10); SMEERKEZEN (SMEERDOZEN is in deze puzzel niet goed)
DvD14[2]: kezen = geslachtsgemeenschap hebben.
Glijmiddel aanbrengen, (op)smeren.
V68 Redreekrap. (8); INSTEKER
DvD14[8]: insteken = achteruitparkeren.
Het woord 'parkeerder' staat achteruit geschreven.
V70 Kladden. (12); VERFROMMELEN
Kladden = (o.a.) slecht en slordig schilderen; rommelen met verf dus.
Verfrommelen O verf rommelen.
V72 De huidskleur van Frans. (5); TEINT
Teint is het Franse woord voor huidskleur (overigens niet in de zin van blank/donker, maar in de zin
van kleurverschillen binnen zo'n groep).
V73 Koffiedikkijker. (7); PRUTOOG
DvD14[4]: prut = koffiedik.
Oog = kijker.
V77 Sterk wapen voor een watergevecht. (9); REGENBOOG
V79 Is voor een koorddanser de sleutel tot succes. (9); TOUWLOPER
V80 Vogelvrij. (10); KRAAIENWIP
Kraai = vogel.
Wip(pen) = vrij(en).
V82 Misbruik maken van familieomstandigheden. (6); INCEST
V85 Bij de volgende omschrijving iets achter de hand hebben. (7); SPIEKEN
Bij een proefwerk (= de volgende omschrijving) iets achter de hand hebben = spieken.
V88 Proefwerk. (5); STAGE
Stage = werk op proef.
V91 H47+V91. Zo lang geleden dat het niet meer uitkomt. (2+(5)); ONPAS
V92 Noodsignaal, maar wel wat laat. (5); ALARM
Wel wat laat, want ze zijn al arm.
V94 .nl bijvoorbeeld. (5); ELAND
In internetadressen (URL's) staat .nl voor Nederland.
Het voorvoegsel e- (bijv. e-commerce) geeft aan dat het betrekking heeft op internet.
V96 Die is voor de buitenwacht. (4); ABRI
Abri = wachthuisje om buiten beschut te staan (vaak bij bus- of tramhalte).